మ‌నిషి శ‌రీరంలో ఊపిరితిత్తులు అత్యంత ముఖ్యమైన అవయవాలలో ఒకటి. మనల్ని సజీవంగా ఉంచడానికి ఇవి నిశ్శబ్దంగా పనిచేస్తాయి. కానీ పొగాకు పొగ, వాయు కాలుష్యం , హానికరమైన పదార్థాల కార‌ణంగా కొన్నిసార్లు కోలుకోలేని నష్టం జరుగుతుంది. ఈ కారకాలు మన ఊపిరితిత్తులకు ఎలా హాని కలిగిస్తాయి. నష్టాన్ని తిప్పికొట్టడానికి లేదా తగ్గించడానికి ఏం చేయాలో ప్ర‌ముఖ ప‌ల్మ‌నాల‌జిస్ట్ చెప్పిన విష‌యాలు ఆస‌క్తిన క‌లిగించాయి.
డాక్టర్ చబ్రా ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి, ధూమపానం - కాలుష్యం నుండి నష్టాన్ని తగ్గించడానికి చిట్కాలను చెప్పారు.
పుట్టినప్పుడు మన ఊపిరితిత్తులు గులాబీ రంగులో ఆరోగ్యంగా ఉంటాయి. అయితే, సిగరెట్ పొగ , వాయు కాలుష్య కారకాలకు ఎక్కువ కాలం పీల్చ‌డం వ‌ల్ల ఊపిరితిత్తులలో విషపదార్థాలు పేరుకుపోతాయి. ఇది దీర్ఘకాలిక శ్వాసకోశ వ్యాధులకు దారితీస్తుంది. ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. ధూమపానం ఊపిరితిత్తులలోని చిన్న గాలి సంచులైన వాయుమార్గాలు అల్వియోలీని దెబ్బతీస్తుంది. ఇది వాపుకు కారణమవుతుంది. ఆక్సిజన్-కార్బన్ డయాక్సైడ్ మార్పిడిని తగ్గిస్తుంది. కాలక్రమేణా శ్వాస ఆడకపోవడానికి దారితీస్తుంది. ఇది రక్త నాళాలను కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది, గుండెపోటు, స్ట్రోక్ , ఇతర వ్యవస్థాగత ఆరోగ్య సమస్యలకు దోహదం చేస్తుంది.
అయితే పొగ తాగ‌ని వారు కూడా సురక్షితంగా లేరు. అధిక కాలుష్య ప్రాంతాలలో నివసించడం రోజుకు 20-30 సిగరెట్లు తాగడంతో సమానం అని డాక్టర్లు చెబుతున్నారు. గాలిలో వచ్చే టాక్సిన్లు ఊపిరితిత్తుల వృద్ధాప్యాన్ని వేగవంతం చేస్తాయి. కాలక్రమేణా ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్‌కు దారితీయవచ్చు."
పొగాకు పొగ: వేలాది హానికరమైన రసాయనాలను కలిగి ఉంటుంది. ఇది డిఎన్.ఏ నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది.
వాయు కాలుష్యం: వాహన ఉద్గారాలు, పారిశ్రామిక పొగ, వంట ఇంధనాలు ఊపిరితిత్తుల కణజాలంలోకి చొచ్చుకుపోయే కణాలను విడుదల చేస్తాయి.
ఆస్బెస్టాస్, సిలికా, అస్థిర సేంద్రీయ సమ్మేళనాలు (VOCలు) పారిశ్రామిక కార్మికులలో ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.
ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యాన్ని పునరుద్ధరించడానికి చిట్కాలు:
కొన్ని జీవనశైలి మార్పులు ఊపిరితిత్తుల పనితీరును పునరుద్ధరించగ‌ల‌వు.
1. వెంటనే ధూమపానం మానేయండి - ఇది అత్యంత కీలకమైన దశ.
2. క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయండి - చురుకైన నడక లేదా తేలికపాటి ఏరోబిక్ కార్యకలాపాలు శ్లేష్మం క్లియర్ చేయడానికి , ఊపిరితిత్తుల సామర్థ్యాన్ని పెంచడానికి సహాయపడతాయి.
3. ఇండోర్ గాలి నాణ్యతను మెరుగుపరచండి - HEPA ఎయిర్ ప్యూరిఫైయర్‌లను ఉపయోగించండి, సరైన వెంటిలేషన్, కాలుష్యం గరిష్ట సమయంలో బహిర్గతం కాకుండా ఉండండి.
4. పోషకమైన, యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు అధికంగా ఉండే ఆహారం తీసుకోండి - పండ్లు, కూరగాయలు, ఆకుకూరలు, బీట్‌రూట్, వెల్లుల్లి, గ్రీన్ టీ కణజాల మరమ్మత్తుకు సహాయపడతాయి.
5. హైడ్రేటెడ్‌గా ఉండండి - తగినంత నీరు తీసుకోవడం ... శ్లేష్మం సన్నబడటానికి .. విషాన్ని తొలగించడానికి సహాయపడుతుంది.
6. శ్వాస వ్యాయామాలు లేదా యోగా సాధన చేయండి - ప్రాణాయామం వంటి పద్ధతులు ఊపిరితిత్తులను బలోపేతం చేస్తాయి. సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తాయి.
(ఆర్టిక‌ల్ ర‌చ‌యిత- డాక్టర్ చాబ్రా, ప‌ల్మ‌నాల‌జిస్ట్)